Είναι ένα σημείο. Το πιο βόρειο σημείο στη Γη. Από κει κανείς δεν μπορεί να πάει πιο βόρεια.
Όλες οι κατευθύνσεις είναι προς Νότο.
Το ακριβώς αντίθετο σημείο είναι ο Νότιος Πόλος.
Από τον Βόρειο και τον Νότιο Πόλο περνάει ένας φανταστικός άξονας γύρω από τον οποίο περιστρέφεται ο πλανήτης μας...
Ο Βόρειος Πόλος βρίσκεται σχεδόν στο κέντρο του Αρκτικού Ωκεανού. Σε αυτό το σημείο, το βάθος υπολογίζεται στα 4.261 μέτρα! Το πιο κοντινό κομμάτι ξηράς είναι το νησάκι Καφεκλούμπεν της Γροιλανδίας, που απέχει 725 χλμ. Το χειμώνα η θερμοκρασία κυμαίνεται μεταξύ -43 και - 26 βαθμούς C, ενώ το καλοκαίρι ανεβαίνει γύρω στο μηδέν.
Οι πρώτοι εξερευνητές της Αρκτικής συχνά ανέφεραν για νησιά, και οροσειρές που δεν υπήρχαν. Το 1818, ο Βρετανός εξερευνητής Τζον Ρος, που έπλεε στην Αρκτική θάλασσα, είδε μπροστά του βουνά να εμποδίζουν το δρόμο του. Έτσι σταμάτησε την αποστολή του. Οι επόμενοι εξερευνητές, όμως, ανακάλυψαν πως εκεί δεν υπήρχε τίποτα. Η οροσειρά ήταν μια αρκτική οφθαλμαπάτη. Η οπτική αυτή παραίσθηση, που λέγεται αρκτικός αντικατοπτρισμός, συμβαίνει όταν η εικόνα ενός αντικειμένου στον ορίζοντα εμφανίζεται ενωμένη αντίστροφα πάνω από το πραγματικό αντικείμενο. Αυτό οφείλεται στη διάθλαση του φωτός καθώς περνάει μέσα από τον ψυχρό, πυκνό αέρα που βρίσκεται κοντά στο έδαφος.
Ο Βόρειος Πόλος ονομάζεται "Γη του ήλιου του μεσονυχτίου", επειδή το καλοκαίρι ο ήλιος δε δύει ποτέ. Το ίδιο συμβαίνει και με τον Νότιο Πόλο. Γιατί; Καθώς η Γη περιστρέφεται γύρω από τον ήλιο, ο Βόρειος Πόλος κοιτάζει κατάματα τον ήλιο το καλοκαίρι, ενώ το χειμώνα τον κοιτάζει "ξώφαλτσα". Αυτό σημαίνει ότι το καλοκαίρι έχει ηλιακό φως ακόμη και τα μεσάνυχτα, ενώ το χειμώνα έχει συνεχές σκοτάδι. Ο ήλιος δύει στις 25 Σεπτεμβρίου και ανατέλλει στις 18 Μαρτίου!
Τα Φώτα του Βορρά, περισσότερο γνωστά ως Βόρειο ή Πολικό Σέλας, είναι το φωτεινότερο ουράνιο φαινόμενο, γεμάτο με μύθους και δεισιδαιμονίες. Για άλλους ήταν η καυτή ανάσα δράκων και για άλλους η αντανάκλαση των ασπίδων ουράνιων πολεμιστών. Η αλήθεια είναι ότι τα υπέροχα χρώματα του Πολικού Σέλαος δημιουργούνται όταν ο ηλιακός άνεμος - ένα ρεύμα από ηλεκτρισμένα σωματίδια (ηλεκτρόνια και πρωτόνια) - μπαίνει στην ατμόσφαιρα της Γης και συγκρούεται με το οξυγόνο και το άζωτο που περιβάλλουν τη Γη, παράγοντας ενέργεια.
Νερό παντού!. Και όμως, τόσο δύσκολο να το πιεις. Οι πρώτοι εξερευνητές του Βόρειου Πόλου υπέφεραν από μεγάλη δίψα, ένιωθαν σαν να βρίσκονταν σε αφρικανική έρημο. Ο μόνος τρόπος για να εξασφαλίσουν πόσιμο νερό ήταν να λιώνουν τον πάγο ή το χιόνι. Αυτό όμως δεν ήταν εύκολο, αν αναλογιστούμε τις όχι και τόσο εξελιγμένες μεθόδους εκείνης της εποχής, τα λιγοστά καύσιμα, καθώς και το γεγονός ότι το νερό γινόταν γρήγορα πάλι πάγος. Ούτε να φάνε πάγο μπορούσαν, γιατί πάθαιναν υποθερμία με μοιραίες συνέπειες. Έτσι διψούσαν αφόρητα!.
Στον Βόρειο Πόλο δεν υπάρχει στεριά, παρά μόνο αρκτικός πάγος. Έτσι, έχει περιστασιακούς επισκέπτες. Τα μεγαλύτερα ζώα που έχουν παρατηρηθεί πιο κοντά στο σημείο είναι οι Πολικές Αρκούδες - τα ίχνη τους έχουν βρεθεί σε απόσταση μόλις ενός χιλιομέτρου -, οι Φώκιες Χαρπ, που συναθροίζονται στους πάγους για να γεννήσουν τα κατάλευκα μικρά τους και οι οποίες αποτελούν τροφή για τις αρκούδες, και τα Ναρβάλ, τα κήτη με το μακρύ κέρατο στο μέτωπο που θυμίζει μονόκερο. Στον ωκεανό που περιβάλλει τον Βόρειο Πόλο, βλέπουμε Λευκά Δελφίνια Μπελούγκες, Όρκες, Θαλάσσιου ςΊππους και Γουνοφόρες Φώκιες. Επίσης υπάρχουν αρκετά μεταναστευτικά πουλιά, όπως τα Ακρτικό Θαλασσοχελίδονο, η Χιονόχηνα και οι Πουφίνοι. Κατεβαίνονας πιο νότια, στις αρκτικές τούνδρες, βρίσκουμε τον Λευκό Αρκτικό Λύκο, την Αρκτική Αλεπού και τον Αρκτικό Λαγό, Ερμίνες, μεγάλα ελάφια (Καριμπού και Ταράνδους), Λέμινγκ, μικρά τρωκτικά που ζουν σε αποικίες, κοντόουρες Νυφίτσες και Κουκουβάγιες του χιονιού.
Το μεγαλύτερο ψάρι του Αρκτικού κύκλου είναι ο Καρχαρίας της Γροιλανδίας, που φτάνει πάνω από 6 μέτρα. Κολυμπώντας κάτω από τον πάγο, ψαρεύει σε απόλυτο σκοτάδι, χρησιμοποιώντας την όσφρησή του για να βρει τροφή. Έτσι κι αλλιώς, το σκοτάδι δεν είναι πρόβλημα, καθώς οι καρχαρίες αυτοί δε βλέπουν - τυφλώνονται από παράσιτα που κρέμονται από τα μάτια τους. Ωστόσο, τα παράσιτα λένε πως λειτουργούν σαν δόλωμα. Όταν η τροφή μαζεύεται γύρω του, ο καρχαρίας τη ρουφάει!.
Το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου ο Βόρειος Πόλος καλύπτεται από μόνιμο παγόστρωμα. Η υπερθέρμανση του πλανήτη, όμως, έχει μειώσει το πάχος του πάγου δραματικά. Τα τελευταία χρόνια έχουν χαθεί εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα πάγου. Αυτό προκαλεί μεγάλα προβλήματα στα είδη που εξαρτώνται από αυτόν, όπως οι φώκιες και οι πολικές αρκούδες. Για τις φώκιες, οι επιπλεόντες πάγοι είναι τα τέλεια "μαιευτήρια" για τη γέννηση των μικρών τους. Για τις πολικές αρκούδες είναι τόπος διατροφής και όχι μόνο. Πάνω στον πάγο χτίζουν και τις φωλιές για τα μικρά τους. Με το λιώσιμο των πάγων κινδυνεύει η τροφή και η αναπαραγωγή και των δύο.
Βλέποντας το άσπιλο τοπίο, δεν πάει ο νους μας...Και όμως , ο Βόρειος Πόλος υποφέρει από σοβαρή ρύπανση! Χημικές και άλλες βλαβερές ουσίες, που παράγονται αλλού, μεταφέρονται βόρεια με το νερό, τον αέρα και τους ζωντανούς οργανισμούς. Ο Αρκτικός Ωκεανός είναι μια κλειστή λεκάνη όπου οι ουσίες συσσωρεύονται και μέσω της τροφικής αλυσίδας περνούν από το πλαγκτόν στα ψάρια, στις φώκιες και τέλος στις πολικές αρκούδες, στο γάλα της μητέρας και στα μικρά αρκουδάκια, καταστρέφοντας το ανοσοποιητικό τους σύστημα. Έτσι, οι πολικές αρκούδες, επειδή βρίσκονται στην κορυφή της αρκτικής τροφικής πυραμίδας, έχουν υποστεί τις περισσότερες συνέπειες της ρύπανσης από οποιοδήποτε άλλο ζώο στον πλανήτη.
Απομακρυσμένος και δύσκολος, ο Βόρειος Πόλος, έχει προσελκύσει γενιές εξερευνητών, που έφτασαν εδώ με όλα τα μέσα. Και χάρη στη βοήθεια των πολικών Εσκιμώων Ινουίτ, που τους δίδαξαν, τους οδήγησαν και εξασφάλισαν τροφή γι αυτούς, κατόρθωσαν να τον κατακτήσουν.
Ο πρώτος Δυτικός που βρέθηκε στο σημείο του Βόρειου Πόλου ήταν ο Αμερικανός Ρόμπερτ Πίρι το 1909, ο οποίος έφτασε με πλοίο στο νησί Έλεσμερ (Καναδάς) και από κει, μαζί με τον Μάθιου Χένσον και τέσσερις Ινουίτ, τους Εγκινγκουαχ, Οοτάχ, Οοκουεχ και Σιγκλουγουέαρ, συνέχισαν με έλκηθρα που τα έσερναν σκυλιά.
Όταν έφτασαν, δεν ήξεραν τι θα έβρισκαν. Έψαξαν παντού για στεριά, αλλά δε βρήκαν πουθενά!
Το 1926, πάνω από τον Βόρειο Πόλο πέταξε το πρώτο αεροπλάνο με τον Ρίτσαρντ Μπάιρντ και τον Φλοίντ Μπένετ, ενώ την ίδια χρονιά πέταξε και το πρώτο αερόστατο με τους Ρόαλντ Αμούνδεσεν, Λίνκολν Έλσγουορθ και τον πιλότο και σχεδιαστή του αερόστατου Ουμπέρτο Νόμπιλε.
Αυτή η πτήση επιβεβαίωσε πως ο Βόρειος π¨ολος δεν ήταν ξηρά.
Ελένη Φατσέα.
0 Σχόλια