Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ ►

Ιούνιος λαογραφία - παροιμίες- έθιμα - τραγούδια

Ιούνιος, Θερμαστής, Πρωτοούνης, Πρωτοούλης, Ερινιαστής, Αηγιάννης
"Από το θέρος ως τις ελιές, δεν απολείπουν οι δουλειές"
"Του χειμώνα οι βροχές, η χαρά του θεριστή"
Έχει ημέρες 30.
Θερινό Ηλιοστάσιο. Αρχή του Καλοκαιριού.
Υπάρχουν δύο θεωρίες για την προέλευση της ονομασίας του μήνα Ιουνίου: είτε πήρε το όνομά του από τη θεά Ήρα, που οι Ρωμαίοι την πρόσφεραν "Γιούνο", είτε από τον πρώτο Ρωμαίο ύπατο Λούκιο Ιούνιο Βρούτο.
Πρόκειται για το μήνα του θερισμού.
Από κει και ο χαρακτηρισμός:Θεριστής.
Στη Θράκη, μάλιστα, τον ονομάζουν Δρεπανά και στην Πελοπόννησο Δρεπανιάρη.
 Η ωφελιμότητα των βροχών του Μάρτη και η ικανοποίηση του Θεριστή (χαριτωμένη η προσωποίηση!) καθώς αντικρίζει τα σπαρτά, παρουσιάζονται στην εξής παροιμία: "Μάρτης έβρεχε, Θεριστής εχαίρουντα".
Στην επόμενη παροιμία γίνεται αναφορά στο θεριστικό έθιμο του τραγουδιού κατά τη διάρκεια της εργασίας: "Θεριστής, γυαλιστής, Θεριστής, τραγουδιστής".
'Εχουν δοθεί και άλλες ονομασίες στο μήνα αυτόν, βασισμένες στις γεωργικές εργασίες των περιοχών.
Στην Ήπειρο λέγεται Κερασάρης, επειδή τότε είναι η εποχή των κερασιών, ενώ νοτιότερα λέγεται Ορνιαστής ή Ρινιαστής (Ερινεός στην αρχαία ελληνική είναι το άγριο σύκο, και τον Ιούνιο κρεμούν "ερινεούς" πάνω στις ήμερες συκιές για να διευκολύνουν τη γονιμοποίηση).

Στην αρχαία Ελλάδα αποκαλείτο Σκιροφοριών.
Οικολογικές εργασίες:
* Ανθοκομία
Σκαλίζουμε και βοτανίζουμε όλα τα φυτά. Ο μήνας αυτός είναι αρκετά ζεστός. Πρέπει να προφυλάξουμε τα λουλούδια από τη ζέστη. Για το λόγο αυτό πληθαίνουμε τα ποτίσματα. Επίσης μεταφέρουμε τα πιο ευαίσθητα λουλούδια όπως γαρδένιες, καμέλιες και αζαλέες σε μέρος σκιερό. Μπορούμε να τα βοηθήσουμε λίγο κόβοντας και τους μεγάλους βλαστούς σε συνδυασμό πάντα με καθημερινό πότισμα. Ψεκάζουμε για θειαφασθένεια και μελίγκρα.
* Δενδροκομία.
Ποτίζουμε συχνότερα τα οπωροφόρα και τα μικρά δέντρα γιατί τώρα φουσκώνουν οι καρποί τους και έχουν ανάγκη περισσότερου νερού.
Αρχίζουν οι πρώτες συγκομιδές σε βερυκοκιές και ροδακινιές. Στις ελιές αρχίζουν να σχηματίζονται οι καρποί. Καταπολεμούμε το δάκο ψεκάζοντας τις ελιές 6-7 φορές.
Κρεμάμε στις συκιές ορνούς και τους ανανεώνουμε μια δυο φορές.
* Λαχανοκομία.
Κόβουμε ντομάτες και αγγούρια και θειαφίζουμε τις ντομάτες εναντίον του περονόσπορου. Βγάζουμε τις πατάτες τις οποίες τις απλώνουμε στον ήλιο για να πάρει την υγρασία και μετά τις μεταφέρουμε σε σκιερό και δροσερό μέρος. Μαζεύουμε τα κουκιά και τα τελευταία μαρούλια. Επίσης κόβουμε τα πρώτα καρπούζια και πεπόνια.
* Γεωργία.
Θερίζουμε τα σιτάρια. Σκαλίζουμε και βοτανίζουμε καπνά και βαμβάκι. Μαζεύουμε φακή και ρεβίθια. Αν υπάρχει υγρασία στα χωράφια μπορούμε να σπείρουμε όψιμο καλαμπόκι και φασόλια.
* Κτηνοτροφία.
Γενικεύουμε τα κούρεμα σε όλα τα ζώα και συνεχίζουμε την τυροκόμηση. Αρχίζει το πρώιμο ζευγάρωμα των προβάτων. Εν τω μεταξύ αποθηκεύουμε για το χειμώνα μπάλες από τριφύλλι και χορτάρι.
* Πτηνοτροφία.
Φροντίζουμε για τη σχολαστική καθαριότητα. Αυξάνουμε την ποσότητα του χόρτου στη διατροφή των πουλερικών.
* Μελισσοκομία.
Μεταφέρουμε τις κυψέλες σε μέρη που υπάρχει περισσότερη τροφή. Κάνουμε αν θέλουμε τον πρώτο τρύγο.
* Για τους Κυνηγούς.
Προσέξτε την φύλαξη των πυρομαχικών. Δεν πρέπει νάναι εκτεθειμένα ούτε στη ζέστη ούτε στην υγρασία. Κατάλληλο και για την πυρίτιδα και τα καψούλα είναι το τενεκεδένιο κουτί που κλείνει και αυτό φυλαγμένο είτε σε ντουλάπια είτε σε συρτάρι κλπ.
* Φρούτα, λαχανικά και ψάρια του μήνα
Βερίκοκα, καρπούζι, αγγούρι, κολοκύθια, κρεμμύδι, πιπεριές, φασολάκια, κεράσια, μούσμουλα, πεπόνι, ροδάκινο, φράουλες, αγκινάρες, αντίδια, αρακάς, βλίτα, κάππαρη, καρότα, μάραθος, μαρούλια, μελιτζάνες, μπάμιες, ντομάτες, πατάτες, παντζάρια, ραδίκια, σέλινο, σπανάκι.
Σαρδέλα, κολιός, σκουμπρί, πελαγίσιος μπακαλιάρος, γαύρος, αστακός, γαρίδες, γόπα, μαγιάτικο, μελανούρι, μύδια, ξιφίας, σαφρίδι, σουπιά, τόνος, ροφός, σάλπα, συναγρίδα.
Από την αρχή του θεριστή, του δρεπανιού μας η γιορτή.
Από το θέρος ως τις ελιές, δεν απολείπουν οι δουλειές.
Γενάρη πίνουν το κρασί, το Θεριστή το ξίδι. [δηλ Το κρασί που μπαίνει στα βαρέλια τον Οκτώβρη , ωριμάζει το Γενάρη αλλά τον Ιούνιο έχει γίνει πια ξίδι]
Θέρος, τρύγος, πόλεμος ....και στο αλώνισμα χαρές!
Θέρος, τρύγος, πόλεμος, στασιό δεν έχουν. [δηλ. Ο θερισμός, ο τρύγος και ο πόλεμος δεν επιτρέπουν ξεκούραση, μέχρι να τελειώσουν]
Θέρος, τρύγος, πόλεμος, αποσταμό δεν έχουν.
Μάρτης έβρεχε, θεριστής εχαίρονταν.
Μάρτης έβρεχε, θεριστής τραγούδαγε.
Μη σε γελάσει ο βάτραχος και το χελιδονάκι, αν δε λαλήσει ο τζίτζικας, δεν είν' καλοκαιράκι.
Πρωτόλη (Ιούνιε), Δευτερόλη (Ιούλιε) μου, φτωχολογιάς ελπίδα.
Το τραγούδι του Θεριστή, η χαρά του Αλωνιστή.
Τον Ιούνιο αφήνουν το δρεπάνι και σπέρνουν το ρεπάνι.
ΕΙΝΑΙ γνωστό ότι ο Ιούνιος είναι ο έκτος μήνας του έτους. Πιθανό να ονομάστηκε έτσι προς τιμή του υπάτου της Ρώμης Λευκίου Ιουνίου Βρούτου ή από τη ρωμαϊκή θεά Juno, αντίστοιχη της ελληνικής Ήρας. Είναι ο μήνας Πάναμος των αρχαίων Μακεδόνων.
Από λαογραφικής πλευράς ο μήνας Ιούνιος λέγεται Θεριστής, γιατί τότε σε πολλά μέρη θερίζουν τα σπαρτά, Αϊ-Γιάννης και Αϊγιαννίτης και Κλήδονας, γιατί τότε (24 Ιουνίου) είναι η γιορτή του Αϊ-Γιάννη, που γίνεται ο Κλήδονας. Άλλα ονόματά του: Κερασάρης, γιατί τότε ωριμάζουν τα κεράσια, Ορνιαστής, στην Άνδρο, γιατί τότε γίνεται η επικονίαση-γονιμοποίηση (όρνιασμα) των σύκων.
Επειδή μοιάζουν τα ονόματα του Ιουνίου και του Ιουλίου, ο λαός τον πρώτο τον ονομάζει Πρωτογιούλη και το δεύτερο Δευτερογιούλη.

ΣΧΟΛΙΑ

0 Σχόλια