Στις 11 Μαρτίου 2011, σημειώθηκε σεισμός στη βορειανατολική Ιαπωνία, μεγέθους 9,0 - 9,1 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ. Το επίκεντρο του σεισμού ήταν 130 χιλιόμετρα (81 μίλια) ανατολικά του Σεντάι, στο Νησί Χονσού της Ιαπωνίας. Ο σεισμός συνέβη στις 14:46:23 τοπική ώρα (05:46 UTC) και είχε διάρκεια 6 λεπτά, ενώ η μέγιστη αντιληπτή έντασή του ανήλθε στο επίπεδο IX (9), ήταν δηλαδή «πολύ καταστροφικός», στη 12-βάθμια Κλίμακα Μερκάλι.
Σύμφωνα με το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης των ΗΠΑ, το επίκεντρο βρισκόταν σε βάθος 24,4 χμ. (15,2 μίλια). Το επίσημο όνομα του σεισμού, όπως ανακοίνωσε η Μετεωρολογική Υπηρεσία της Ιαπωνίας ήταν «Ο σεισμός στα ανοιχτά της ακτής του Ειρηνικού στο Τόχοκου το 2011» (The 2011 off the Pacific coast of Tohoku Earthquake). 
Ήταν ο ισχυρότερος σεισμός που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ιαπωνία και ο τέταρτος ισχυρότερος σεισμός στον κόσμο από τότε που ξεκίνησε η σύγχρονη τήρηση αρχείων το 1900. Ο σεισμός προκάλεσε ισχυρά κύματα τσουνάμι που μπορεί να έχουν φτάσει σε ύψη έως και 40,5 μέτρα στο Μιγιάκο στο νομό Ιβάτε του Τοχόκου, και το οποίο, στην περιοχή του Σεντάι, ταξίδεψε με ταχύτητα 700 χιλιόμετρα την ώρα και έως 10 χιλιόμετρα στην ενδοχώρα. Οι κάτοικοι του Σεντάι είχαν μόνο οκτώ έως δέκα λεπτά προειδοποίησης και περισσότεροι από εκατό χώροι εκκένωσης πλημμύρισαν. Το τσουνάμι σάρωσε την ιαπωνική ενδοχώρα και σκότωσε πάνω από 15.000 ανθρώπους, κυρίως λόγω πνιγμού, αν και τα αμβλέα τραύματα προκάλεσαν επίσης πολλούς θανάτους. Η τελευταία έκθεση από την έκθεση της Ιαπωνικής Εθνικής Αστυνομικής Υπηρεσίας επιβεβαιώνει 15.899 θανάτους, 6.157 τραυματισμένους και 2.529 αγνοούμενους σε είκοσι νομούς και μια έκθεση από το 2015 έδειξε ότι 228.863 άνθρωποι ζούσαν ακόμη μακριά από το σπίτι τους στο είτε σε προσωρινές οικίες είτε λόγω μόνιμης μετεγκατάστασης.
Ο σεισμός προκάλεσε τσουνάμι σε πολλές περιοχές της χώρας . Το τσουνάμι ξεκίνησε να διαδίδεται στον Ειρηνικό ωκεανό προς όλες τις κατευθύνσεις, αμέσως μετά τον σεισμό. Ως αποτέλεσμα, εκδόθηκαν άμεσα προειδοποιήσεις για τσουνάμι στη Νέα Ζηλανδία, στην Αυστραλία, στη Ρωσία, στο Γκουάμ, στις Φιλιππίνες, στην Ινδονησία, στη Παπούα Νέα Γουινέα, στο Ναουρού, στη Χαβάη, στις Βόρειες Μαριάνες (ΗΠΑ) και στην Ταϊβάν. Ειδικότερα στις ιαπωνικές ακτές, το ύψος του τσουνάμι έφτασε τα 15 μέτρα, αν και το μέγιστο ύψος που καταγράφηκε ήταν 40,5 μέτρα, και συμπαρέσυρε σπίτια, κτίρια και αυτοκίνητα, κατά τόπους έως και 20 χιλιόμετρα μέσα στο εσωτερικό της στεριάς.
Το τσουνάμι προκάλεσε πυρηνικά ατυχήματα, κυρίως την κατάρρευση επιπέδου 7 σε τρεις αντιδραστήρες στο συγκρότημα πυρηνικών σταθμών Fukushima Daiichi και τις σχετικές ζώνες εκκένωσης έπληξαν εκατοντάδες χιλιάδες κατοίκους. Τα καύσιμα εξαντλήθηκαν σε πολλές ηλεκτρικές γεννήτριες. Η απώλεια ηλεκτρικής ενέργειας σταμάτησε τα συστήματα ψύξης, προκαλώντας τη συσσώρευση θερμότητας. Η συσσώρευση θερμότητας προκάλεσε την παραγωγή αερίου υδρογόνου. Χωρίς εξαερισμό, το αέριο συσσωρεύτηκε μέσα στις δομές συγκράτησης του αντιδραστήρα και τελικά εξερράγη. Κάτοικοι εντός ακτίνας 20 χιλιόμετρων του πυρηνικού σταθμού Fukushima Daiichi και 10 χιλιόμετρων από τον πυρηνικό σταθμό Fukushima Daini απομακρύνθηκαν.
Οι πρώτες εκτιμήσεις τοποθέτησαν τις ασφαλισμένες απώλειες από τον σεισμό στα 14,5 έως 34,6 δισεκατομμύρια δολάρια. Η Τράπεζα της Ιαπωνίας προσέφερε 15 τρισεκατομμύρια ¥ (183 δις δολάρια ΗΠΑ) στο τραπεζικό σύστημα στις 14 Μαρτίου σε μια προσπάθεια εξομάλυνσης των συνθηκών της αγοράς. Το εκτιμώμενο οικονομικό κόστος λόγω του σεισμού σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα ήταν 235 δισεκατομμύρια δολάρια, καθιστώντας την την πιο δαπανηρή φυσική καταστροφή στην ιστορία. Σύμφωνα με μια μελέτη του 2020, «ο σεισμός και τα επακόλουθά του οδήγησαν σε μείωση 0,47 ποσοστιαίων μονάδων στην αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ της Ιαπωνίας το έτος μετά την καταστροφή».
Ο σεισμός
Ο κύριος σεισμός σημειώθηκε στο δυτικό Ειρηνικό Ωκεανό, 130 χιλιόμετρα (81 μίλια) ανατολικά της πόλης Σεντάι στο νησί Χονσού. Το επίκεντρό του ήταν 373 χιλιόμετρα (232 μίλια) από το Τόκιο σύμφωνα με το Γεωλογική Υπηρεσία των ΗΠΑ (USGS) και το επίκεντρο σε βάθος 24,4 χιλιόμετρα (15,2 μίλια). Ο σεισμός συνέβη στις 14:46:23 τοπική ώρα (05:46 UTC). Η μέγιστη επιτάχυνση εδάφους έφτασε τα 2,99 g (29,33 m/s²).
Πριν τον σεισμό της 11ης Μαρτίου, η σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή είχε αυξηθεί. Στις 9 Μαρτίου είχε σημειωθεί σεισμός μεγέθους 7,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, σε απόσταση 40 χιλιομέτρων από το επίκεντρο του σεισμού της 11ης Μαρτίου, ενώ είχαν ακολουθήσει 3 ισχυροί μετασεισμοί άνω των 6 Ρίχτερ την ίδια ημέρα.
Αρχικά ο σεισμός της 11ης Μαρτίου αναφέρθηκε ως μεγέθους 7,9 από τη Γεωλογική Υπηρεσία των ΗΠΑ (USGS). Το μέγεθος του γρήγορα επαναδιατυπώθηκε ως 8,8 και στη συνέχεια σε 8,9.[20] Οι τελικές εκτιμήσεις υπολόγισαν 9,0 - 9,1 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ. Ο σεισμός έγινε αισθητός ως το Πεκίνο, 2.500 χιλιόμετρα δυτικά.
Με βάση την Κλίμακα Σεισμικής Έντασης της Ιαπωνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας (JMA), μία κλίμακα για τη σεισμική ένταση που χρησιμοποιείται στην Ιαπωνία και την Ταϊβάν, ο σεισμός στην πόλη Κουριχάρα της επαρχίας Μιγιάγκι εκτιμήθηκε ως 7 βαθμούς σιντό (震度/しんど, μετάφραση: σεισμική ένταση), που είναι ο μέγιστος βαθμός της κλίμακας. Σε 3 άλλες επαρχίες (Φουκουσίμα, Ιμπαράκι και Τοτσίγκι) εκτιμήθηκε ως 6+, στις Ιβάτε, Γκούνμα, Σαϊτάμα και Τσίμπα ως 6-, ενώ στο Τόκιο ως 5+.
Ο σεισμός σημειώθηκε στην περιοχή της Ιαπωνικής Τάφρου, όπου η Πλάκα του Ειρηνικού βυθίζεται κάτω από την Οχοτσκική Πλάκα. Οι συνηθισμένοι σεισμοί της περιοχής αυτής έφταναν μέγιστο μέγεθος έως και 8 - 8,5 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ και, έτσι, το μέγεθος αυτού του σεισμού ήταν μία έκπληξη για κάποιους σεισμολόγους. Ο συγκεκριμένος σεισμός θεωρείται ο ισχυρότερος σεισμός που έχει σημειωθεί ποτέ στην Ιαπωνία. Η Γεωλογική Υπηρεσία των ΗΠΑ υπολογίζει ότι ήταν ο 4-ος μεγαλύτερος σεισμός στον πλανήτη, από την εποχή που ξεκίνησαν οι πρώτες καταγραφές από σεισμογράφους (και μεταγενέστερα από σεισμόμετρα) το 1900.
Μετασεισμοί και νέοι σεισμοί στην περιοχή
Πολλαπλές μετασεισμικές δονήσεις (τουλάχιστον 200 μετασεισμοί), αναφέρθηκαν μετά την αρχική δόνηση μεγέθους 9,0 Ρίχτερ, στις 14:46 τοπική ώρα. Μία δόνηση με μέγεθος 7,0 βαθμών αναφέρθηκε στις 15:06 τοπική ώρα, μία με 7,4 στις 15:15 τοπική ώρα και μία με 7,2 στις 15:26 τοπική ώρα. Συνολικά 25 από αυτούς έφτασαν μέγεθος πάνω από 6,0 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ, ενώ πάνω από 100 είχαν μέγεθος 4,5 και άνω.
Ένας ξεχωριστός σεισμός μεγέθους 6,7 βαθμών (μέτρηση της Ιαπωνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας) συνέβη στις 03:59 την 12 Μαρτίου τοπική ώρα (11 Μαρτίου 18:59 UTC). Το επίκεντρο του ήταν στην επαρχεία Νιιγκάτα, σε βάθος 10 χιλιομέτρων (6,2 μίλια).
Στις 23:30 το βράδυ της 7ης Απριλίου 2011 (17:30 ώρα Ελλάδος) σημειώθηκε νέος σεισμός 7,4 βαθμών Ρίχτερ, στην επαρχία Μιγιάκι στα βορειανατολικά της Ιαπωνίας και το μετεωρολογικό ινστιτούτο της χώρας είχε προειδοποιήσει για κύματα ενός μέτρου, τα οποία αναμενόταν να χτυπήσουν τις ακτές. Το Αμερικανικό Γεωλογικό Ινστιτούτο ανάφερε ότι ο σεισμός είχε μέγεθος 7,1 βαθμών Ρίχτερ. Ο σεισμός κράτησε για ένα λεπτό, και όπως ανέφερε ο υπεύθυνος του πυρηνικού σταθμού "Φουκουσίμα Ι", ο αντιδραστήρας Νταϊτσί δεν υπέστη βλάβη και ότι οι εργαζόμενοι είναι ζωντανοί, χωρίς όμως να ξέρει αν εκκένωσαν τον σταθμό. Το βάθος του σεισμού βρίσκεται στα 25 μίλια, και ο σεισμός έγινε αισθητός κυρίως στις γειτονικές περιοχές. Το ηλεκτρικό ρεύμα στην Ιχινοσέκι κόπηκε, σύμφωνα με το κρατικό τηλεοπτικό κανάλι NHK, και οι κάτοικοι εκλήθησαν να φύγουν και να μετακινηθούν σε ψηλότερα επίπεδα.
Στις 12 Απριλίου 2011, εκδηλώθηκε νέος μετασεισμός. Σύμφωνα με τη Μετεωρολογική Υπηρεσία της Ιαπωνίας, ο σεισμός 5,8 βαθμών Ρίχτερ είχε ως επίκεντρο την επαρχία της Φουκουσίμα, όπου βρίσκεται ο πυρηνικός σταθμός, ο οποίος προκάλεσε πυρηνική κρίση στη χώρα. Παρόλα αυτά, δεν ανακοινώθηκε προειδοποίηση για τσουνάμι μετά τον σεισμό. Σύμφωνα με την εταιρεία TEPCO, διαχειρίστρια εταιρεία του πυρηνικού σταθμού Φουκουσίμα, δήλωσε ότι οι εργαζόμενοι δεν εκκένωσαν τον χώρο του σταθμού, για να αποτρέψουν «εκτεταμένη πυρηνική καταστροφή». Επίσης ανακοίνωσε ότι ξέσπασε φωτιά στον αντιδραστήρα Νο. 4, και ότι στάλθηκε ειδική μονάδα για την κατάσβεσή της.
Στις 16 Απριλίου, βόρεια της πρωτεύουσας της Ιαπωνίας, Τόκιο, σημειώθηκε νέος σεισμός 5,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ. Σύμφωνα με το Αμερικανικό Γεωφυσικό Ινστιτούτο USGS δεν υπάρχει κίνδυνος για τσουνάμι. Το επίκεντρο του σεισμού είναι η περιοχή στα νότια της κεντρικής επαρχίας Τοσίτζι, η οποία βρίσκεται 83 χιλιόμετρα βορείως του Τόκιο. Ο σεισμός έγινε στις 05:19 ώρα Ελλάδος. Το βάθος του σεισμού υπολογίζεται από το Αμερικανικό Ινστιτούτο σε 20 χιλιόμετρα και σε 70 χιλιόμετρα σύμφωνα με τη Μετεωρολογική Υπηρεσία της Ιαπωνίας.
Στις 7 Δεκεμβρίου 2012 ένας μεγάλος μετασεισμός μεγέθους 7.3 Mw προκάλεσε ένα μικρό τσουνάμι, και πάλι στις 26 Οκτωβρίου 2013, ένα μικρό τσουνάμι καταγράφηκε μετά από μετασεισμό μεγέθους 7.1 Mw.
Σεισμός μεγέθους 7.1-7.3 έπληξε τα παράλια του Σεντάι. Προκάλεσε ζημιές στους νομούς Μιγιάγκι και Φουκουσίμα, και 185 άτομα τραυματίστηκαν και ένας άλλος σκοτώθηκε.
Γεωλογικές και γεωφυσικές επιπτώσεις
Κατά τη διάρκεια του σεισμού καταγράφηκε μετατόπιση του βυθού της θάλασσας, κοντά στο επίκεντρο, κατά 24 μέτρα (79 πόδια), 4 φορές μεγαλύτερη από την προηγούμενη παρόμοια μέτρηση στην Ιαπωνία. Αυτή ήταν η μεγαλύτερη καταγεγραμμένη μετατόπιση μέχρι σήμερα, αλλά πιθανότατα όχι και η μεγαλύτερη που έχει πραγματοποιηθεί ποτέ, καθώς υπολογίζεται πως ο σεισμός της Σουμάτρας το 2004 θα μπορούσε να έχει μετατοπίσει τον βυθό κατά 30 μέτρα.
Η Αμερικανική Γεωλογική Υπηρεσία ανακοίνωσε πως από τον σεισμό δημιουργήθηκε ρήγμα μήκους 300 χιλιομέτρων, ενώ ο Μπράιαν Ατγουότερ, επιστήμονας της υπηρεσίας δήλωσε πως «η ενέργεια που απελευθερώθηκε από αυτόν τον σεισμό ισοδυναμεί σχεδόν με την παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας σε διάστημα ενός μήνα».
Τμήματα της βορειοανατολικής Ιαπωνίας μετατοπίστηκαν κατά 2,4 μέτρα πιο κοντά στη Βόρεια Αμερική, κάνει κάποια τμήματα της ξηράς της Ιαπωνίας ευρύτερα από ό, τι πριν. Οι περιοχές της Ιαπωνίας που βρίσκονται πλησιέστερα στο επίκεντρο παρουσίασαν τις μεγαλύτερες μετατοπίσεις. Οι ακτογραμμές της Ιαπωνίας σε μήκος 400 χιλιομέτρων βυθίστηκαν κατακόρυφα κατά 0,6 μέτρα, επιτρέποντας στο τσουνάμι να ταξιδέψει πιο μακριά και πιο γρήγορα στην ξηρά. Σύμφωνα με μια πρώιμη εκτίμηση, η πλάκα του Ειρηνικού μπορεί να έχει κινηθεί προς τα δυτικά έως και 20 μέτρα, και μια άλλη πρώιμη εκτίμηση υπολόγισε την ολίσθηση σε έως και 40 μ. Στις 6 Απριλίου η ιαπωνική ακτοφυλακή είπε ότι ο σεισμός μετατόπισε τον βυθό κοντά στο επίκεντρο 24 μέτρα και ανύψωσε τον βυθό ανοικτά της ακτής του Νομού Μιγιάγκι κατά 3 μέτρα. Μια έκθεση της Ιαπωνικής Υπηρεσίας για τη Επιστήμη και Τεχνολογία Θάλασσας-Γης, που δημοσιεύθηκε στο Science στις 2 Δεκεμβρίου 2011, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο βυθός στην περιοχή μεταξύ του επίκεντρου και της Ιαπωνικής τάφρου μετακινήθηκε 50 μέτρα ανατολικά-νοτιοανατολικά και ανυψώθηκε περίπου 7 μέτρα ως αποτέλεσμα του σεισμού. Η έκθεση ανέφερε επίσης ότι ο σεισμός προκάλεσε πολλές μεγάλες κατολισθήσεις στον βυθό της πληγείσας περιοχής.
Η ρευστοποίηση του εδάφους ήταν εμφανής σε περιοχές ανακτημένης γης γύρω από το Τόκιο, ιδίως στο Ουραϊσού, την Τσίμπα, το Φουναμπάσι, το Ναρασίνο (όλα στο νομό Τσίμπα) και στα Κότο, Εντογκάουα, Μινάτο, Τσούο και Ότα γύρω από το Τόκιο. Περίπου 30 σπίτια ή κτίρια καταστράφηκαν και 1.046 άλλα κτίρια υπέστησαν ζημιές σε διάφορους βαθμούς. Το κοντινό αεροδρόμιο Χανέντα, χτισμένο ως επί το πλείστον σε ανακτημένη γη, δεν υπέστη ζημιά. Στο Οντάιμπα παρατηρήθηκε επίσης υγροποίηση, αλλά η ζημιά ήταν ελάχιστη.
Δύο μέρες μετά τον σεισμό επαναδραστηριοποιήθηκε το ηφαίστειο Σινμοεντάκε, ύψους 1.420 μέτρων, που βρίσκεται στο νησί Κιούσου, αλλά είναι αβέβαιο αν το συμβάν συνδέεται με τον σεισμό της 11ης Μαρτίου.[48] Το ηφαίστειο είχε ενεργοποιηθεί για πρώτη φορά μετά από 52 χρόνια τον Ιανουάριο, αλλά είχε σχεδόν ηρεμήσει 2 εβδομάδες πριν τον σεισμό. Στις 13 Μαρτίου άρχισε ξανά να εκτοξεύει πέτρες και στάχτη που έφταναν σε ύψος 4.000 μέτρων.
Μείωση της διάρκειας της μέρας
Εξαιτίας του σεισμού της 11ης Μαρτίου 2011, η διάρκεια της 24ώρης ημέρας στη Γη μίκρυνε κατά 1,8 μικροδευτερόλεπτα, σύμφωνα με τον γεωφυσικό Ρίτσαρντ Γκρος από τη Jet Propulsion Laboratory της NASA στην Πασαντίνα.
Στην αρχή, ο Γκρος είχε υπολογίσει ότι η διάρκεια της 24ωρης ημέρας στη Γη είχε μικρύνει κατά 1,6 μικροδευτερόλεπτα , αλλά αργότερα επανεκτίμησε την κατάσταση σε 1,8 μικροδευτερόλεπτα. «Αλλάζοντας την κατανομή της μάζας της Γης, ο σεισμός της Ιαπωνίας ανάγκασε τη Γη να περιστρέφεται πιο γρήγορα και οδήγησε στη μείωση της διάρκειας της ημέρας κατά 1,8 μικροδευτερόλεπτα», δήλωσε και πρόσθεσε ότι είναι δυνατές περισσότερες βελτιώσεις καθώς θα λαμβάνουμε νέες πληροφορίες για τον σεισμό. Ο προηγούμενος μεγάλος σεισμός στη Χιλή (Φεβρουάριος 2010) είχε προκαλέσει τη μείωση της διάρκειας της ημέρας κατά 1,26 μικροδευτερόλεπτα.
Σύμφωνα με αναφορές από το Εθνικό Ινστιτούτο Γεωφυσικής και Ηφαιστειολογίας της Ιταλίας, η επίπτωση του σεισμού ήταν τόσο ισχυρή ώστε ο άξονας της Γης μετακινήθηκε κατά 4 ίντσες / 10 εκατοστά. Μία ξεχωριστή έκθεση από τη Γεωλογική Υπηρεσία των ΗΠΑ, δήλωσε ότι το νησί Χονσού, το κύριο νησί της Ιαπωνίας, έχει μετατοπιστεί κατά 2,4 μέτρα προς τα ανατολικά.
Ο Δόκτορας Ντάνιελ ΜακΝάμαρα, σεισμολόγος του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης των ΗΠΑ, δήλωσε στη The Huffington Post ότι η καταστροφή άφησε ένα τεράστιο ρήγμα στον πυθμένα της θάλασσας, 217 μίλια σε μήκος και 50 μίλια σε πλάτος.
Υποχώρηση του εδάφους
Η Αρχή Γεωχωρικών Πληροφοριών της Ιαπωνίας ανέφερε καθίζηση εδάφους με βάση το ύψος των σταθμών τριγωνισμού στην περιοχή που μετρήθηκε με GPS σε σύγκριση με τις προηγούμενες τιμές τους από τις 14 Απριλίου 2011.
Μιγιάκο, Ιβάτε - 0,50 μέτρα
Γιαμάντα, Ιβάτε - 0,53 μέτρα
Οτσούσι, Ιβάτε - 0,35 μέτρα
Καμαΐσι, Ιβάτε - 0,66 μέτρα
Ουνφουνάτο, Ιβάτε - 0,73 μέτρα
Ρικουζεντακάτα, Ιβάτε - 0,84 μέτρα
Κεσενούμα, Μιγιάγκι - 0,74 μέτρα
Μιναμισανρίκου, Μιγιάγκι - 0,69 μέτρα
Χερσόνησος Οσίκα, Μιγιάγκι - 1,2 μέτρα
Ισινομάκι, Μιγιάγκι - 0,78 μέτρα
Χιγκασιματσουσίμα, Μιγιάγκι - 0,43 μέτρα
Ιβανούμα, Μιγιάγκι - 0,47 μέτρα
Σόμα, Φουκουσίμα - 0,29 μέτρα
Οι επιστήμονες λένε ότι η καθίζηση είναι μόνιμη. Ως αποτέλεσμα, οι εν λόγω κοινότητες είναι πλέον πιο ευάλωτες σε πλημμύρες κατά τη διάρκεια παλίρροιας.
Σύστημα προειδοποίησης σεισμών
Ένα λεπτό πριν γίνει αισθητός ο σεισμός στο Τόκιο, το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για σεισμό, το οποίο περιλαμβάνει περισσότερα από 1.000 σεισμόμετρα στην Ιαπωνία, έστειλε προειδοποιήσεις για επικείμενη ισχυρή δόνηση σε εκατομμύρια. Πιστεύεται ότι η έγκαιρη προειδοποίηση της Ιαπωνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας (JMA) έσωσε πολλές ζωές. Η προειδοποίηση για το ευρύ κοινό δόθηκε περίπου οκτώ δευτερόλεπτα μετά την ανίχνευση του πρώτου κύματος Ρ ή περίπου 31 δευτερόλεπτα μετά την έναρξη του σεισμού. Ωστόσο, οι εκτιμώμενες εντάσεις ήταν μικρότερες από τις πραγματικές σε ορισμένα μέρη, ειδικά στις περιοχές Κάντο, Κοσινέτσου και Βόρειο Τοχόκου, όπου η προειδοποίηση του πληθυσμού δεν ενεργοποιήθηκε. Σύμφωνα με τη Μετεωρολογική Υπηρεσία της Ιαπωνίας, οι λόγοι για την υποτίμηση περιλαμβάνουν τη χρήση κλίμακας κορεσμένου μεγέθους κατά τη χρήση του μέγιστου πλάτους εισόδου, την αποτυχία να ληφθεί πλήρως υπόψη η περιοχή του υποκέντρου και το αρχικό πλάτος του σεισμού ήταν μικρότερο από αυτό που θα προβλεπόταν από μια εμπειρική σχέση.
Τσουνάμι
Καταστροφές στην Ιαπωνία
Ο σεισμός προκάλεσε τσουνάμι σε πολλές περιοχές της χώρας. Το τσουνάμι ξεκίνησε να διαδίδεται στον Ειρηνικό ωκεανό προς όλες τις κατευθύνσεις, αμέσως μετά τον σεισμό. Η προειδοποίηση για τσουνάμι που εκδόθηκε από την Ιαπωνία ήταν η πιο σοβαρή στην κλίμακα προειδοποίησης, υπολογίζοντας ότι το κύμα αυτό αναμένεται να είναι έως 10 μέτρα (33 πόδια) υψηλό.
Το τσουνάμι αποδείχθηκε ασύλληπτα πιο καταστροφικό από τον ίδιο το σεισμό, καθώς σε αρκετές ακτές έφτασε τα 15 μέτρα ύψος, αν και το μέγιστο ύψος που καταγράφηκε ήταν 40,5 μέτρα. Συμπαρέσυρε σπίτια, κτίρια, αυτοκίνητα, ακόμα και πλοία, φτάνοντας κατά τόπους έως και 20 χιλιόμετρα μέσα στο εσωτερικό της στεριάς. Το αεροδρόμιο του Σεντάι κυριολεκτικά σαρώθηκε από την πλημμύρα, αναγκάζοντας τους ανθρώπους να καταφύγουν στα άνω επίπεδα του κεντρικού κτιρίου του αερολιμένα για να σωθούν. Η προέλαση του τσουνάμι στην περιοχή του αεροδρομίου μαγνητοσκοπήθηκε από ένα ελικόπτερο του NHK News, παρουσιάζοντας ένα αριθμό αυτοκινήτων στους τοπικούς δρόμους που προσπαθούσαν να ξεφύγουν από την προσέγγιση των κυμάτων να καταπίνονται από αυτά.
Όπως και ο σεισμός και το τσουνάμι του Ινδικού Ωκεανού του 2004, η ζημιά από το τσουνάμι, αν και πολύ πιο τοπική, ήταν πολύ πιο θανατηφόρο και καταστροφικό από τον πραγματικό σεισμό. Ολόκληρες πόλεις καταστράφηκαν σε περιοχές που επλήγησαν από τσουνάμι στην Ιαπωνία, συμπεριλαμβανομένων 9.500 αγνοουμένων στο Μιναμισανρίκου. Χίλια σώματα είχαν βρεθεί στην πόλη έως τις 14 Μαρτίου 2011.
Μεταξύ των παραγόντων του υψηλού αριθμού θανάτων ήταν το απροσδόκητα μεγάλο ύψος του νερού. Τα τείχη της θάλασσας σε πολλές πόλεις είχαν κατασκευαστεί για να προστατεύουν από τσουνάμι με πολύ χαμηλότερα ύψη. Επίσης, πολλοί άνθρωποι που πιάστηκαν στο τσουνάμι πίστευαν ότι ήταν αρκετά ψηλά ώστε να είναι ασφαλείς. Σύμφωνα με μια ειδική επιτροπή για την πρόληψη καταστροφών που ορίστηκε από την ιαπωνική κυβέρνηση, η πολιτική προστασίας του τσουνάμι είχε ως στόχο να αντιμετωπίσει μόνο τα τσουνάμι που είχαν αποδειχθεί επιστημονικά ότι επανειλημμένα συνέβησαν. Η επιτροπή ενημέρωσε ότι η μελλοντική πολιτική πρέπει να είναι η προστασία από το υψηλότερο δυνατό τσουνάμι. Επειδή τα τείχη του τσουνάμι είχαν υπερκεραστεί, η επιτροπή πρότεινε επίσης, εκτός από την κατασκευή ψηλότερων τειχών τσουνάμι, να διδάξει επίσης στους πολίτες πώς να εκκενώσουν την περιοχή εάν ένα τσουνάμι μεγάλης κλίμακας πρόκειται να συμβεί.
Θύματα
Ιαπωνία
Στην Ιαπωνία, η Εθνική Αστυνομική Υπηρεσία επιβεβαίωσε 15.899 θανάτους, 6.157 τραυματίες και 2.529 αγνοούμενους σε είκοσι νομούς. Επιπλέον, περίπου τρεις χιλιάδες επιπλέον θάνατοι έχουν αναγνωριστεί ως «θάνατοι που σχετίζονται με το σεισμό», και έτσι ο συνολικός αριθμός των θανάτων που προκλήθηκαν από την καταστροφή ανήλθαν σε 19.575 από το Σεπτέμβριο του 2017.
Από τους 13.135 θανάτους που καταγράφηκαν έως τις 11 Απριλίου 2011, 12.143 ή 92,5% οφείλονταν σε πνιγμό. Τα θύματα ηλικίας 60 ετών και άνω αντιπροσώπευαν το 65,2% των θανάτων, με το 24% των συνολικών θυμάτων να είναι στα 70 τους. Όσον αφορά τον Μάρτιο του 2012, τα στοιχεία της ιαπωνικής αστυνομίας έδειξαν ότι το 70% των 3.279 που εξακολουθούν να αγνοούνται ήταν ηλικίας 60 ετών και άνω, συμπεριλαμβανομένων 893 στα 70 τους και 577 στα 80 τους. Από τα συνολικά επιβεβαιωμένα θύματα, 14.308 πνίγηκαν, 667 συνεθλίβησαν ή πέθαναν από εσωτερικούς τραυματισμούς και 145 πέθαναν από εγκαύματα.
Το Save the Children αναφέρει ότι 100.000 παιδιά ξεριζώθηκαν από τα σπίτια τους, μερικά από τα οποία διαχωρίστηκαν από τις οικογένειές τους επειδή ο σεισμός σημειώθηκε κατά τη διάρκεια της σχολικής ημέρας.
236 παιδιά έμειναν ορφανά στους νομούς Ιβάτε, Μιγιάγκι και Φουκουσίμα από την καταστροφή.
1.580 παιδιά έχασαν έναν ή και τους δύο γονείς τους,[ 846 στο Μιγιάγκι, 572 στο Ιβάτε και 162 στη Φουκουσίμα.
Ο σεισμός και το τσουνάμι σκότωσαν 378 μαθητές δημοτικού, γυμνασίου και γυμνασίου και 158 άλλοι αγνοούνται. Ένα δημοτικό σχολείο στο Ισινομάκι, Μιγιάγκι, το δημοτικό Οκάουα, έχασε 74 από 108 μαθητές και 10 από 13 εκπαιδευτικούς και προσωπικό.
Άλλες χώρες
Το τσουνάμι αναφέρθηκε ότι προκάλεσε αρκετούς θανάτους εκτός Ιαπωνίας. Ένας άντρας σκοτώθηκε στην Τζαγιαπούρα της Παπούα της Ινδονησίας καθώς παρασύρθηκε από το τσουνάμι. Ένας άνδρας που λέγεται ότι προσπαθούσε να φωτογραφίσει το επερχόμενο τσουνάμι στις εκβολές του ποταμού Κλάμαθ, νότια της Κρέσεντ Σίτι, Καλιφόρνια, παρασύρθηκε στη θάλασσα. Το σώμα του βρέθηκε στις 2 Απριλίου 2011 στο Όσιαν Μπιτς στο πολιτειακό πάρκο Φορτ Στίβενς, Όρεγκον, 530 χιλιόμετρα προς τα βόρεια.
Οι εκρήξεις στο πυρηνικό εργοστάσιο Φουκουσίμα Ι
Μετά τον σεισμό, οι 3 αντιδραστήρες που βρίσκονταν σε κανονική λειτουργία στη μονάδα Φουκουσίμα Ι έκλεισαν αυτόματα. Το σύστημα ψύξης σταμάτησε να λειτουργεί όταν το τσουνάμι έπληξε τη μονάδα, με αποτέλεσμα να σταματήσει η λειτουργία της γεννήτριας που τροφοδοτούσε το σύστημα έκτακτης ψύξης. Αυτό αύξησε τη θερμοκρασία και την πίεση εντός των αντιδραστήρων. Ενώ αρχικά το εφεδρικό σύστημα μπόρεσε να επαναφέρει την πίεση σε κανονικά επίπεδα στους αντιδραστήρες 2 και 3, στον αντιδραστήρα 1 το σύστημα δεν λειτούργησε κανονικά. Τις επόμενες ημέρες τέθηκε εκτός λειτουργίας το σύστημα ψύξης και στους υπόλοιπους αντιδραστήρες.
Στις 12 Μαρτίου σημειώθηκε η πρώτη έκρηξη στο κτήριο που φιλοξενούσε τον αντιδραστήρα 1, ενώ νέες εκρήξεις σημειώθηκαν στους υπόλοιπους αντιδραστήρες τις ακόλουθες ημέρες. Η περιοχή κηρύχθηκε σε κατάσταση ανάγκης και διατάχθηκε η εκκένωση των κατοικιών σε ακτίνα αρκετών χιλιομέτρων καθώς τα επίπεδα ραδιενέργειας που κατέγραψαν οι μετρήσεις ήταν πολύ πιο πάνω από τα επιτρεπτά όρια.
Αργότερα, σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κηρύχθηκε επίσης το κοντινό Φουκουσίμα II σε ακτίνα 3 χιλιομέτρων (1,9 μίλια). Στις 13 Μαρτίου, η ΙΑΕΑ ανακοίνωσε πως κηρύχθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και το πυρηνικό εργοστάσιο της Οναγκάουα, μετά την καταγραφή επιπέδων ραδιενέργειας που ξεπερνούν τα επιτρεπόμενα όρια στη ζώνη κοντά στον πυρηνικό σταθμό.
Αρχικά, στη διεθνή κλίμακα για περιστατικά που αφορούν πυρηνική ενέργεια και ραδιενέργεια (Διεθνής Κλίμακα Πυρηνικών Γεγονότων / INES), από το 1 μέχρι το 7, η έκρηξη στη Φουκουσίμα αξιολογήθηκε ως κατηγορίας 4, αλλά αργότερα, μετά την αξιολόγηση των γεγονότων που ακολούθησαν, ανέβασαν αρχικά το επίπεδο στο 5 και τελικά στο 7, τον ανώτατο βαθμό επικινδυνότητας, που μέχρι τότε μόνο το πυρηνικό ατύχημα του Τσερνόμπιλ το 1986 είχε αξιολογηθεί ως τέτοιο, καθώς η ανάλυση έδειξε ψυκτικό νερό διέρρεε από τους αντιδραστήρες. Μέχρι το καλοκαίρι, ο Αντιπρόεδρος Οικονομίας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, ο επικεφαλής του Οργανισμού Πυρηνικής και Βιομηχανικής Ασφάλειας και ο επικεφαλής του Οργανισμού Φυσικών Πόρων και Ενέργειας είχαν χάσει όλες τις δουλειές τους.
Η διαχειρίστρια εταιρεία του πυρηνικού σταθμού της Φουκουσίμα, TEPCO, ανακοίνωσε ότι, σύμφωνα με υπολογισμούς, ο σταθμός θα αποκατασταθεί πλήρως σε έξι ή εννέα μήνες και πρότεινε ένα σχέδιο αποκατάστασης.
Η Ιαπωνία κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης μετά τη βλάβη του συστήματος ψύξης στον Πυρηνικό Σταθμό Fukushima Daiichi, με αποτέλεσμα την εκκένωση των γειτονικών κατοίκων. Αξιωματούχοι της Ιαπωνικής Υπηρεσίας Πυρηνικής και Βιομηχανικής Ασφάλειας ανέφεραν ότι τα επίπεδα ακτινοβολίας μέσα στο εργοστάσιο ήταν έως και 1.000 φορές πάνω από τα φυσιολογικά επίπεδα, και ότι τα επίπεδα ραδιενέργειας έξω από το εργοστάσιο ήταν έως οκτώ φορές τα κανονικά επίπεδα. Αργότερα, κηρύχθηκε κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον πυρηνικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής της Φουκουσίμα Ντάινι, 11 χιλιόμετρα νότια. Αυτό αύξησε τον συνολικό αριθμό των προβληματικών αντιδραστήρων σε έξι.
Ραδιενεργό ιώδιο ανιχνεύθηκε στο νερό της βρύσης στις Φουκουσίμα, Τοτσιγκί, Γκούνμα, Τόκιο, Τσίμπα, Σαϊτάμα και Νιιγκάτα, και ραδιενεργό καίσιο στο νερό της βρύσης στις Φουκουσίμα, Τοτσιγκί και Γκούνμα. Το ραδιενεργό καίσιο, το ιώδιο και το στρόντιο ανιχνεύθηκαν επίσης στο έδαφος σε ορισμένα μέρη της Φουκουσίμα. Μπορεί να υπάρχει ανάγκη αντικατάστασης του μολυσμένου εδάφους. Πολλά ραδιενεργά σημεία βρέθηκαν έξω από τη ζώνη εκκένωσης, συμπεριλαμβανομένου του Τόκιο. Προϊόντα διατροφής βρέθηκαν επίσης μολυσμένα από ραδιενεργές ύλες σε διάφορα μέρη της Ιαπωνίας. Στις 5 Απριλίου 2011, η κυβέρνηση του Νομού Ιμπαράκι απαγόρευσε την αλιεία αμμοδυτίδων μετά την ανακάλυψη ότι αυτό το είδος μολύνθηκε από ραδιενεργό καίσιο πάνω από τα νόμιμα όρια. Τον Ιούλιο του 2013 βρέθηκαν ελαφρώς αυξημένα επίπεδα ραδιενέργειας σε βόειο κρέας που πωλείται στις αγορές του Τόκιο.
0 Σχόλια