Marlon Brando 1924-2004 Αμερικανός ηθοποιός

Γέννηση: 3 Απριλίου 1924, Ομάχα, Νεμπράσκα, ΗΠΑ
Απεβίωσε: 1 Ιουλίου 2004, Ιατρικό κέντρο Ρόναλντ Ρήγκαν του UCLA, Λος Άντζελες, Καλιφόρνια, ΗΠΑ
Μάρλον Μπράντο (Marlon Brando, Jr., 3 Απριλίου 1924 - 1 Ιουλίου 2004) ήταν Αμερικανός ηθοποιός, από τους πλέον σημαντικούς ηθοποιούς του 20ού αιώνα. Οι εξαιρετικές του υποκριτικές ικανότητες φάνηκαν σε ταινίες που σκηνοθέτησε ο ελληνοαμερικανός Ελία Καζάν την δεκαετία του 1950, όπως το Λεωφορείον ο Πόθος και Το λιμάνι της αγωνίας. 

Το δραματικό ύφος τού ωραίου, ασυμβίβαστου και καταστρεπτικού ή αυτοκαταστροφικού νέου, που εισήγαγε ο Μπράντο, επηρέασε πολλούς μεταγενέστερους Αμερικανούς ηθοποιούς, όπως ο Τζέιμς Ντην, ο Πωλ Νιούμαν και ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο. Το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου τον έχει κατατάξει τέταρτο στη λίστα με τους 25 μεγαλύτερους σταρ όλων των εποχών.

Ο Μπράντο γεννήθηκε στην Ομάχα της πολιτείας Νεμπράσκα των ΗΠΑ στις 3 Απριλίου του 1924. Το 1935, οι γονείς του χώρισαν και ο μικρός Μπράντο μαζί με τα δύο του αδέλφια ακολούθησε τη μητέρα του στη Σάντα Άνα της Καλιφόρνια. Το 1937, οι γονείς του συμφιλιώθηκαν και εγκαταστάθηκαν στο Λίμπερτυβιλ κοντά στο Σικάγο. Προικισμένος με έμφυτο υποκριτικό ταλέντο, αλλά και ατίθασος ως μαθητής, ο Μπράντο πήγε στην Νέα Υόρκη για να σπουδάσει ηθοποιία στο New School και κατόπιν στο Actors' Studio, που διηύθυναν ο Λι Στράσμπεργκ και η Στέλλα Άντλερ.

Το 1944 ανέλαβε τον πρώτο του μεγάλο ρόλο στη δραματική θεατρική κωμωδία Θυμάμαι τη Μαμά, που παίχτηκε στο Μπρόντγουεϊ της Νέας Υόρκης. Η παράσταση απέτυχε οικονομικά, αλλά οι κριτικές για τον Μπράντο ήταν ιδιαιτέρως καλές. Το 1947, ανέλαβε τον ρόλο του Στάνλεϋ Κοβάλσκι στο θεατρικό δράμα του Τένεσι Ουίλιαμς Λεωφορείον ο Πόθος, σε σκηνοθεσία του Ελία Καζάν.

Το 1950 ο Μπράντο έκανε το ντεμπούτο του στη μεγάλη οθόνη αναλαμβάνοντας τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην ταινία του Φρεντ Τσίνεμαν, Το Κορμί μου σου Ανήκει. 

Το 1951, ο Μπράντο υποδύθηκε τον Στάνλεϋ Κοβάλσκι στην κινηματογραφική μεταφορά του Λεωφορείον ο Πόθος, πάλι σε σκηνοθεσία Ελία Καζάν. Για τον ρόλο αυτό, καθώς και για τους πρωταγωνιστικούς του ρόλους στις ταινίες Βίβα Ζαπάτα! (1952) και Ιούλιος Καίσαρ (1953), ο Μπράντο προτάθηκε για το βραβείο Όσκαρ. Τελικά, ο Μπράντο τιμήθηκε με Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου το 1954 για τον ρόλο του Τέρρυ Μαλλόυ στην ταινία του Ελία Καζάν Το λιμάνι της αγωνίας. 

Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 και καθ' όλη την δεκαετία του 1960, ο Μπράντο πρωταγωνίστησε σε μέτριες έως κακές ταινίες που δεν ανταποκρίνονταν στο υποκριτικό του ταλέντο.

Η επιστροφή του Μπράντο σε σημαντικούς ρόλους έγινε με τις ταινίες του Φράνσις Φορντ Κόπολα Ο Νονός (1972) και Αποκάλυψη, Τώρα! (1979). Για τον ρόλο του Βίτο Κορλεόνε στον Νονό, ο Μπράντο τιμήθηκε με το βραβείο Όσκαρ αλλά αρνήθηκε να παραλάβει το βραβείο, παραχωρώντας το βήμα σε μια εκπρόσωπο των Ινδιάνων για διαμαρτυρία όσον αφορά την κακομεταχείριση των αυτοχθόνων Ινδιάνων των ΗΠΑ.

Μία άλλη ταινία στην οποία πρωταγωνίστησε ο Μπράντο και η οποία προκάλεσε έντονες αντιπαραθέσεις κριτικών για τον ερωτισμό της, ήταν το Το Τελευταίο Τανγκό στο Παρίσι (1972) σε σκηνοθεσία του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι. 

Στα τελευταία χρόνια της ζωής του, ο Μπράντο ανέλαβε ρόλους και πάλι σε μέτριες έως κακές ταινίες, με εξαίρεση τις ταινίες Μια σκληρή λευκή εποχή (1989, υποψ. για Όσκαρ β' ανδρικού ρόλου) και Ντον Χουάν ΝτεΜάρκο (1995). 

Η προσωπική ζωή του Μπράντο υπήρξε το ίδιο ταραγμένη με την επαγγελματική του ζωή. Πάλεψε για τα ανθρώπινα δικαιώματα και για την αποκατάσταση των αυτοχθόνων Ινδιάνων των ΗΠΑ. Παντρεύτηκε τρεις φορές και απέκτησε έντεκα παιδιά, από τις συζύγους του, τις ερωμένες του καθώς και από υιοθεσία. Αγάπησε με πάθος την Ταϊτή και έζησε εκεί για ένα μεγάλο μέρος της ζωής του. Τον Μάιο του 1990, ο πρωτότοκος γιος του Μπράντο, ο Κριστιάν, δολοφόνησε τον εραστή της ετεροθαλούς αδελφής του, Τσεγιέν. Αργότερα ο Κριστιάν καταδικάστηκε σε φυλάκιση 10 ετών, ενώ η Τσεγιέν αυτοκτόνησε σε ηλικία 25 ετών, τον Απρίλιο του 1995. 

Φορτωμένος με υπέρογκα χρέη και υπέρβαρος, ο Μάρλον Μπράντο έπασχε από σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και καρκίνο του ήπατος. Απεβίωσε την 1η Ιουλίου του 2004 στο Ιατρικό κέντρο Ρόναλντ Ρήγκαν του UCLA, λόγω αναπνευστικής ανεπάρκειας από πνευμονική ινωμάτωση με επισωρευτική καρδιακή ανεπάρκεια, στην ηλικία των 80 ετών. 

Φιλμογραφία 

Ο Μάρλον Μπράντο το 1951 στο τρέιλερ της ταινίας του Ελία Καζάν, Λεωφορείον ο πόθος (A Streetcar Named Desire).

Θεατρικές παραστάσεις

Έτος Τίτλος Ρόλος Σημειώσεις

1953 Arms and the Man Σέρτζιους Τελευταία παράσταση

1947 Λεωφορείον ο Πόθος Στάνλευ Κοβάλσκι

1946 Αντιγόνη Αγγελειοφόρος

Candida Γιουτζήν Μάρτσμπανκς

A Flag Is Born Ντέιβιντ

Truckline Café Σέιτζ ΜακΡι Πρώτη συνεργασία με Ελία Καζάν και Καρλ Μάλντεν

Πρώτη μεγάλη εμφάνιση στο Μπρόντγουεϊ 

1944 I Remember Mama Νελς Ντεμπούτο στο Μπρόντγουεϊ

Κινηματογραφικές ταινίες

Έτος Ελληνικός τίτλος Πρωτότυπος τίτλος Ρόλος Σημειώσεις

2001 The Score The Score Μαξ

1998 Το... Χρήμα στο Λαιμό σου! Free Money

1997 Ο Γεναίος The Brave ΜακΚάρθι

1996 Το νησί του Δρ. Μορό The Island Of Dr. Moreau Δρ. Μορό Golden Raspberry Award for Worst Supporting Actor

Υποψηφιότητα—Golden Raspberry Award for Worst Screen Couple

1995 Ντον Χουάν ΝτεΜάρκο Don Juan DeMarco Δρ. Τζακ Μίκλερ

1992 Christopher Columbus: The Discovery Christopher Columbus: The Discovery Τομάς ντε Τορκεμάντα Υποψηφιότητα—Golden Raspberry Award for Worst Supporting Actor

1990 Ο Αρχάριος The Freshman Καρμίν Σαμπατίνι

1989 Μια σκληρή λευκή Εποχή A Dry White Season Ίαν ΜακΚένζι Tokyo International Film Festival Award for Best Actor

Υποψηφιότητα—Όσκαρ Δεύτερου Ανδρικού Ρόλου

1980 Η Μυστική Φόρμουλα The Formula Άνταμ Στάιφελ, Πρόεδρος Titan Oil Υποψηφιότητα—Golden Raspberry Award for Worst Supporting Actor

1979 Αποκάλυψη, Τώρα! Apocalypse Now Συνταγματάρχης Γουόλτερ Ε. Κερτζ

1978 Σούπερμαν Superman Jor-El

1976 Οι Φυγάδες του Μιζούρι The Missouri Breaks Ρόμπερτ Ε. Λη Κλέιτον

1972 Το τελευταίο τανγκό στο Παρίσι Last Tango in Paris Πωλ Υποψηφιότητα—Όσκαρ Α΄ Ανδρικού Ρόλου

Ο Νονός The Godfather Δον Βίτο Κορλεόνε Όσκαρ Α΄ Ανδρικού Ρόλου (αρνήθηκε, αλλά το αποδέχτηκε ιδιωτικά αργότερα)

Golden Globe Award for Best Actor – Motion Picture Drama

Kansas City Film Critics Circle Award for Best Actor

Υποψηφιότητα—BAFTA Award for Best Actor in a Leading Role

Υποψηφιότητα—National Society of Film Critics Award for Best Actor

Υποψηφιότητα—New York Film Critics Circle Award for Best Actor

Ο Άνθρωπος της Νύχτας The Nightcomers Πήτερ Κουίντ Υποψηφιότητα—BAFTA Award for Best Actor in a Leading Role

1969 Burn! Burn! Σερ Γουίλιαμ Γουόκερ

1968 Η Νύχτα της Επόμενης Μέρας The Night of the Following Day Σοφέρ

Candy Candy Γκρίντλ

1967 Ανταύγειες σε Χρυσά Μάτια Reflections in a Golden Eye Σμηναγός Ουέλντον Πέντερτον

Η Κόμισσα απ'το Χόνγκ Κονγκ A Countess from Hong Kong Όντγκεν Μίερς

1966 Appaloosa The Appaloosa

Η Καταδίωξη The Chase Σερίφης Κάλντερ

1965 Μοριτούρι Morituri Ρόμπερτ Κρέιν

1964 Ιστορίες του Κρεβατιού Bed Time Story Φρέντυ Μπένσον

1963 Ο Κακός Αμερικανός The Ugly American Πρέσβης Χάρισον Κάρτερ ΜακΓουάιτ

1962 Η Ανταρσία του Μπάουντι Mutiny on the Bounty Φλέτσερ Κρίστιαν

1961 Η εκδίκηση είναι δική μου One-Eyed Jacks Ρίο

1960 Ο Φυγάς The Fugitive Kind Βάλενταϊν "Σκέικσκιν" Ξαβιέρ

1958 Ο Χορός των Καταραμένων The Young Lions Κρίστιαν Ντιέστι

1957 Σαγιονάρα Sayonara Σμηναγός Λόυντ "Έις" Γκρούβερ Υποψηφιότητα—Όσκαρ Α΄ Ανδρικού Ρόλου

1956 Αυγουστιάτικο Φεγγάρι The Teahouse of the August Moon Σακίνι

1955 Μάγκες και κούκλες Guys and Dolls Σκάι Μάστερσον

1954 Ντεζιρέ, το Λουλούδι ενός Θρόνου Desirée Ναπολέον Βοναπάρτης

Το λιμάνι της αγωνίας On the Waterfront Τέρυ Μαλόυ Όσκαρ Α΄ Ανδρικού Ρόλου

1953 Ο Ατίθασος The Wild One Τζόνυ Στράμπλερ

Ιούλιος Κάισαρ Julius Caesar Μάρκος Αντώνιος Υποψηφιότητα—Όσκαρ Πρώτου Ανδρικού Ρόλου

1952 Βίβα Ζαπάτα! Viva Zapata! Εμιλιάνο Ζαπάτα Υποψηφιότητα—Όσκαρ Πρώτου Ανδρικού Ρόλου

1951 Λεωφορείον ο Πόθος A Streetcar Named Desire Στάνλεϋ Κοβάλσκι Υποψηφιότητα—Όσκαρ Α΄ Ανδρικού Ρόλου

Υποψηφιότητα—New York Film Critics Circle Award for Best Actor

1950 Το κορμί μου σου ανήκει The Men Κένεθ "Κεν" Ουίλτσεκ/"Μπαντ"