Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ ►

Μεγάλος φιλόλογος Δημήτρης Μαρωνίτης 1929-2016


Εφυγε απο τη ζωή στα 87 του χρόνια ο Έλληνας φιλόλογος, μεταφραστής αρχαίων συγγραφέων και δοκιμιογράφος Δημήτρης Μαρωνίτης.
«Δεν μαθαίνουμε τα παλιά κείμενα και τα παλιά έργα μονάχα για να πλουτίσουμε τις εγκυκλοπαιδικές μας γνώσεις!» τόνιζε με εμφαση σε συζητήσεις του.
Ενεργός μέχρι το τέλος, συνεργαζόταν για το καλοκαίρι με το Εθνικό Θέατρο. Περήφανος για τη μετάφραση της «Αντιγόνης», δεν πρόλαβε την παρουσίασή της, την Παρασκευή στην Επίδαυρο.
Ο Δημήτρης Μαρωνίτης γεννήθηκε το 1929 και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη.
Περάτωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στο Πειραματικό Σχολείο της Θεσσαλονίκης και συνέχισε σπουδάζοντας στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Συμπλήρωσε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στη Δυτική Γερμανία με υποτροφία από το ίδρυμα Humboldt Stiftung, δίπλα στον γνωστό ελληνιστή Βάλτερ Μαργκ (Walter Marg). Το διδακτορικό του δίπλωμα το έλαβε το 1962 από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, όπου και δίδαξε Αρχαία Ελληνικά από το 1963 έως το 1968 ως εντεταλμένος υφηγητής (στη Φιλοσοφική Σχολή).
Κατά τη διάρκεια της επταετίας η δράση του ενοχλούσε το στρατιωτικό καθεστώς με αποτέλεσμα συχνά να φιλοξενείται στα κρατητήρια της συμπρωτεύουσας και της Αθήνας. Οι 8 μήνες του εγκλεισμού του από τις αρχές του '73 μέχρι τη γενική αμνήστευση άφησαν το σημάδι τους στη «Μαύρη γαλήνη», ένα κείμενο που γράφτηκε στο κελί, σε φθαρμένες χαρτοπετσέτες, όταν κατάφερε να βρει ένα μολύβι ο Δημήτρης Μαρωνίτης. Το κείμενο πρωτοδημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο του 1973 στο 8ο και τελευταίο τεύχος του περιοδικού «Η Συνέχεια», και πρόσφατα, το 2007, στις εκδόσεις Το Ροδακιό.
Μετά τη χούντα επανέρχεται και παραμένει καθηγητής από 1975 έως το 1996. Επισκέπτης καθηγητής σε πανεπιστήμια της Γερμανίας, της Αυστρίας, της Κύπρου και των ΗΠΑ. Από το 1994 έως το 2001 πρόεδρος και γενικός διευθυντής του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας, που εδρεύει στη Θεσσαλονίκη. Από τότε ήταν συντονιστής του προγράμματος «Αρχαιογνωσία και Αρχαιογλωσσία στη Μέση Εκπαίδευση», που εκπονείται στο πλαίσιο του Κέντρου Εκπαιδευτικής Έρευνας.
Εκτός όμως από πανεπιστημιακός δάσκαλος ο Δημήτρης Μαρωνίτης ήταν ιδιαίτερα γνωστός και ως αρθρογράφος, μιας και από τον Φεβρουάριο του 1971 που δημοσιεύτηκε στο «Βήμα» το πρώτο του άρθρο, με τίτλο «Σημείο αναφοράς», δεν σταμάτησε όλα αυτά τα χρόνια να δημοσιεύει ανελλιπώς άρθρα. Το 1970 συμμετείχε με το κείμενο «Υπεροψία και μέθη (ο ποιητής και η ιστορία)» που είναι μια φιλολογική μελέτη για το ποίημα «Δαρείος» του Καβάφη στον τόμο «Δεκαοχτώ κείμενα».
Εχει μεταφράσει Ηρόδοτο, Ησίοδο, Οδύσεια και Ιλιάδα που παρουσιάστηκε απο το Εθνικό θέατρο. «Φταίει η σχολική εκπαίδευση που ο μέσος Έλληνας γνωρίζει ελάχιστα την Ιλιάδα», έλεγε.
Ο Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, εκτός των άλλων, ήταν και καλλιτεχνικός διευθυντής του Κ.Θ.Β.Ε.
Ο Δημήτριος Μαρωνίτης είχε ασχοληθεί με αρκετούς νεοέλληνες ποιητές και πεζογράφους επιμένοντας στην πρώτη μεταπολεμική γενιά. Έτσι είχε εκδώσει μελετήματα για τον Γεώργιο Σεφέρη, τον Τίτο Πατρίκιο,τον Γιάννη Ρίτσο, τον Οδυσσέα Ελύτη,τον Τάκη Σινόπουλο και τον Μίλτο Σαχτούρη. Από τις προηγούμενες γενιές είχε εκδώσει μελετήματα για τον Διονύσιο Σολωμό και τον Κ.Π. Καβάφη. Από τις νεότερες γενιές είχε ασχοληθεί με τον Γιώργο Χειμωνά.
Το 2014 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Άγρα το βιβλίο του «Έπος και δράμα. Από το χθες στο αύριο».
Η δουλειά του ήταν η ζωή του: «Το πιο απροσδόκητο δώρο των τελευταίων χρόνων της ζωής μου, για να μην πω ολόκληρης της ζωής μου, ήταν η πρόταση του Εθνικού να εντάξει τη δουλειά μου για την Ιλιάδα στις παραστάσεις του και μάλιστα με όρους που μοιάζουν απίστευτοι». Μόνο δουλειά, με το ίδιο πάθος, μέχρι το τέλος.
Το Εθνικό Θέατρο του αφιερώνει τις παραστάσεις της Αντιγόνης. «Στον σπουδαίο λόγιο άνθρωπο».
«Με τον θάνατο του Δημήτρη Μαρωνίτη το Ελληνικό Πνεύμα και ο Ελληνικός Πολιτισμός γενικότερα χάνουν, στην εποχή μας, έναν πολύτιμο πυλώνα στήριξης του αετώματός τους», τονίζει, στο συλλυπητήριο μήνυμά του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος και προσθέτει: «Εύχομαι οι επίγονοί του - και φρόντισε, ως γνήσιος Δάσκαλος, να κάνει πολλούς - να αρθούν στο ύψος του δικού του, πραγματικά μεγάλου, διανοητικού αναστήματος».
Τα συλλυπητήριά του εξέφρασε με μήνυμα του, ο Πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας.
«Με θλίψη ενημερώθηκα τον θάνατο του μεγάλου δασκάλου της ελληνικής γλώσσας, Δημήτρη Μαρωνίτη.
Ο Δ.Ν. Μαρωνίτης υπήρξε σπουδαίος μελετητής της ελληνικών γραμμάτων και μεταφραστής της αρχαίας ελληνικής γραμματείας. Χάρη στη δουλειά του Δ.Ν. Μαρωνίτη, το έργο του Ομήρου, του Ηροδότου, αλλά και των επιφανέστερων νέων Ελλήνων λογοτεχνών έγινε προσιτό και ελκυστικό για όλους τους Έλληνες.
Πέρα από εμβληματικό πρόσωπο των ελληνικών γραμμάτων, ο Δ.Ν. Μαρωνίτης υπήρξε ένας κοσμοπολίτης πρέσβης του ελληνικού πολιτισμού στην Ευρώπη, αλλά και ένας ανυποχώρητος - παρά τις διώξεις που υφίστατο - υπερασπιστής της ελευθερίας και της δημοκρατίας απέναντι στη δικτατορία των συνταγματαρχών.
Ο Δημήτρης Μαρωνίτης δυστυχώς έφυγε· ωστόσο, στους Έλληνες και τις Ελληνίδες μας αφήνει πλούσια παρακαταθήκη το έργο του να μας συντροφεύει στην Οδύσσεια, στο δρόμο προς την Ιθάκη μας.
Στην κόρη του, Εριφύλη Μαρωνίτη, και σε όλους τους οικείους του, εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια».
Δήλωση για την απώλεια του Δημήτρη Μαρωνίτη έκανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισημαίνοντας πως ο πνευματικός κόσμος της Ελλάδας είναι από σήμερα φτωχότερος «καθώς έχασε το χαλκέντερο των γραμμάτων, τον αγωνιστή της Δημοκρατίας, τον πραγματικά προοδευτικό άνθρωπο, Δημήτρη Μαρωνίτη.» Ο Πρόεδρος της ΝΔ τόνισε πως οι Ελληνες θα είναι ευγνώμονες για όλα όσα πρόσφερε, ως πανεπιστημιακός δάσκαλος, συγγραφέας, αρθρογράφος και μεταφραστής αρχαίων ελληνικών κειμένων καθώς όπως επισημαίνει «μας έδειξε τον τρόπο να ζούμε με το ένδοξο παρελθόν, χωρίς αυτό να μας στοιχειώνει και να μας βαραίνει, να ακινητοποιεί το σήμερα και να υποθηκεύει το αύριο.» Σύμφωνα με τον κ. Μητσοτάκη «μας δίδαξε τη διαχρονικότητα της γλώσσας, όχι ως ιδεολόγημα, αλλά ως ζώσα πραγματικότητα, ως ζωή» ενώ εξέφρασε τα ειλικρινή συλλυπητήριά του στους οικείους του.
Η συλλυπητήρια ανακοίνωση του Ποταμιού αναφέρει «Ο Δημήτρης Μαρωνίτης υπήρξε ένας από τους μεταπολεμικούς διανοούμενους που με το έργο του σφράγισε την εποχή του και συνέβαλε αποφασιστικά στη διαμόρφωση των σύγχρονων ελληνικών γραμμάτων και στη σύνδεσή τους με την αρχαία κληρονομιά μας. Οι μεταφράσεις στα κείμενα του Ηροδότου, του Ησίοδου, του Σοφοκλή, καθώς και της Οδύσσειας και της Ιλιάδας, είναι μόνο ένα μέρος του τεράστιου έργου που μας κληροδότησε, για το οποίο του είμαστε ευγνώμονες. Ο Δημήτρης Μαρωνίτης. δεν είχε μόνο πλούσιο συγγραφικό και μεταφραστικό έργο, αλλά πολέμησε για τη δημοκρατία και τις ιδέες του και γι' αυτό φυλακίστηκε την περίοδο της δικτατορίας. Θερμά συλλυπητήρια στους οικείους του».
Η κηδεία του Δημήτρη Μαρωνίτη θα τελεστεί την Πέμπτη 14 Ιουλίου στις 11 π.μ. από το Α’ Νεκροταφείο της Αθήνας.

ΣΧΟΛΙΑ

0 Σχόλια