Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ ►

Ελληνική: Ποια είναι αλήθεια η Γλώσσα μας;

Αν κάποιος ήθελε να χαρακτηρίσει επιγραμματικά τη γλώσσα που μιλάμε και γράφουμε, θα μπορούσε να την αποκαλέσει "γλώσσα των αμφισβητήσεων". Είτε το συνειδητοποιούμε είτε όχι, σ ολόκληρο τον κόσμο δεν υπάρχει εθνική γλώσσα, που όλοι οι χρήστες της περισσότερο οι λόγιοι και οι μορφωμένοι, να βρίσκονται σε τέτοια αιώνια μάχη μεταξύ τους για το τι είναι σωστό και τι λάθος στην έκφραση και στη γραφή της.

Τόσο μεγάλες είναι οι αντιθέσεις που αναφύονται από αυτή την αιώνια πάλη, ώστε δημιουργείται ένα τεράστιο πρόβλημα πνευματικής και συναισθηματικής ανταλλαγής. Κι επειδή κατά τον Κώστα Αξιώτη "η γλώσσα είναι ένα πράττειν και κάθε πράξη είναι γλώσσα", το πρόβλημα μοιραία ανάγεται σε ανασταλτικό παράγοντα της όλης πολιτιστικής ανάπτυξης του λαού.

Ποια είναι, αλήθεια, η γλώσσα μας;
Η "δημοτική", θ απαντήσει αβασάνιστα κάποιος βιαστικός. Αν θέλουμε ν ακριβολογούμε, δημοτική ονομάστηκε η μητρική γλώσσα των Ελλήνων κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, μια γλώσσα σχεδόν προφορική, συνεπώς ακαλλιέργητη και γεμάτη ξένες λέξεις (οι περισσότερες ιταλικές και τουρκικές) που έγινε με στόχο την κάλυψη των αναγκών της συναισθηματικής ζωής του λαού μας (όπως αποδεικνύουν και τα δημοτικά μας τραγούδια).
Όταν ήρθε η ώρα της ανεξαρτησίας, οι καθαρευουσιάνοι λόγιοι του νέου κράτους δημιούργησαν ένα λεξιλόγιο για να καλυφθούν τα κενά της δημοτικής γλώσσας αλλά και της αρχαϊκής, αφού στην αρχαία γλώσσα δεν υπήρχαν ούτε γραμματόσημα ούτε δημοσιογράφοι ή εφημερίδες (ο λαός τις ονόμαζε γαζέτες, από την ιταλική λέξη gazetta), ούτε πυροσβέστες, ούτε νοσοκομεία (ο λαός τα ονόμαζε σπιτάλια, από την ιταλική λέξη ospitale, που σήμερα έχει παραφθαρεί σε ospedale).

Σ αυτό τον τομέα, η συμβολή των λογίων μας στάθηκε πραγματικά αξιόλογη - όχι μόνο των λογίων του περασμένου αιώνα, αλλά και των νεωτέρων - που στάθηκαν και συνέχισαν με απόλυτη πίστη αυτό το εθνικό έργο:
ο ανελκυστήρας, ο ηλεκτρικός υπολογιστής, το μαγνητόφωνο, η πανεπιστημιούπολη, το σκυρόδεμα, το τηλετύπημα (προϊόν του τηλετυπικού μηχανήματος ή τέλεξ), είναι ελάχιστες μόνο από τις νεόπλαστες λέξεις οι οποίες στράφηκαν σ ελληνικές ρίζες για να συμπληρώσουν τις καινούργιες ανάγκες.

Τροφοδοτημένη πια η παλιά δημοτική μ έναν τέτοιο ποταμό από λόγιες λέξεις και σε συνδυασμό με τη συστηματική επεξεργασία της από τον εκπαιδευτικό δημοτικισμό, εξελίχθηκε κι αποκρυσταλλώθηκε στη σημερινή γλώσσα, τη νεοελληνική.

Οι αμφισβητήσεις και οι αμφιβολίες που μαστίζουν τη νεοελληνική οφείλονται σε δύο λόγους:
α) Στον εμφύλιο πόλεμο μεταξύ της καθαρεύουσας και της δημοτικής. Για ενάμιση αιώνα επιβλήθηκε η καθαρεύουσα κι έγινε η επίσημη γλώσσα του έθνους, η οποία έδιωξε τη μητρική γλώσσα του λαού.
β) Στην ξένη γλωσσική εισβολή (πρώτα γαλλική και ύστερα αγγλοαμερικανική). Εδώ έχουμε μια από τις κακές συνέπειες της εξέλιξης της τεχνολογίας, που πολλές φορές μαζί με τα οικονομικά παραβιάζονται και τα σύνορα της γλώσσας.
Το τέλος του γλωσσικού πολέμου σήμαινε το 1977, με νίκη της τότε δημοτικής και σήμερα νεοελληνικής. Η επιβολή της λαϊκής γλώσσας στην εκπαίδευση πρόσφερε το προνόμιο στους Έλληνες μαθητές να διδάσκονται και να καλλιεργούν το εθνικό όπλο τους, δηλαδή τη γλώσσα τους.
Παράλληλα πρόσφερε στο λαό την ευκαιρία να βυθομετρήσει το αληθινό περιεχόμενο του καθαρευουσιανισμού, ο οποίος, ύστερα από 150 ολόκληρα χρόνια στο δημόσιο, επιστημονικό και κοινωνικό τομέα της χώρας εξαφανίστηκε "εν μία νυκτί" απ όλους τους χώρους αφήνοντας πίσω του ελάχιστα ίχνη, κι αυτά προσωρινά.

Ήταν μια μεγάλη προσπάθεια του ελληνικού λαού να ξεφύγει απ την πνευματική υπανάπτυξη. Όπως όμως όλοι οι πόλεμοι αφήνουν πίσω τους πληγές, έτσι κι ο γλωσσικός πόλεμος μας άφησε πίσω του τις αμφισβητήσεις και τις αμφιβολίες, που για να εξαφανιστούν χρειάζεται ένας συστηματικός, επίμονος και ασταμάτητος αγώνας.

Λάθη: Στη χρήση της γλώσσας μας.
Ανταπεξέρχομαι αντί του σωστού αντεπεξέρχομαι, από τις προθ. αντι -επι - εξ + έρχομαι.
Αποθανατίζω ................................ απαθανατίζω, από την προθ. από + αθανατίζω.
Ακατανόμαστος ............................ ακατονόμαστος, από το στερ. α + κατα - ονομαστός.
Μεγένθυση ................................... μεγέθυνση από το ρ. μεγεθύνω.
Κοινοτυπία ................................... κοινοτοπία, από το κοινός τόπος.
Παραξηγώ - παραξήγηση.............. παρεξηγώ - παρεξήγηση, από την προθ. παρά + εξηγώ.
Περί άλλων τυρβάζει..................... περί άλλα τυρβάζει.
Απεκδύομαι την ευθύνη μου......... απεκδύομαι των ευθυνών μου.
Αυτός απαγάγει την κοπέλα......... Αυτός απάγει την κοπέλα.

ΣΧΟΛΙΑ

0 Σχόλια